Lonicera - Kamperfoelie

Lonicera - Kamperfoelie

Kamperfoelie of Lonicera is een klimheester, of beter een geslacht van klimheesters (en struiken) dat voorkomt in Europa, China, Azie en de Verenigde Staten en daarmee een groot deel van het aardoppervlak beslaat. Een klimheester die zich van origine niet hecht, maar die zich om bomen en struiken windt. Dus met schaduw weet om te gaan. Weliswaar naar het licht groeit, maar geen probleem heeft met een schaduwrijke standplaats.

Er zijn heel veel soorten. Ze groeien op alle vochtige gronden, bij voorkeur in de halfschaduw, maar ook in de schaduw kunnen ze geplant worden. Als klimplant trekken ze dan naar het licht. De houtige stengels kunnen meters lang worden.

Klimplanten kunnen zich op meerdere manieren omhoog werken. De Kamperfoelie doet dat door zich om struiken en bomen te winden. De plant is rechtswindend, d.w.z. dat alle Lonicera's zich op dezelfde manier, rechtsom, om struiken en bomen winden.

Geur

Kamperfoelie verspreidt een heerlijke geur, met name de verschillende Boskamperfoelie-variëteiten (Lonicera periclymenum) en vooral in de avond. Op zomeravonden kan het zelfs zijn dat men de Lonicera eerder ruikt dan ziet. De plant trekt daarmee nachtvlinders en andere insecten die 's avonds in de schemering actief zijn en die zorgdragen voor de bestuiving.

Bloemen

De bloemen van de Kamperfoelie hebben gesteelde hoofdjes, geelwit soms rood of paars aanlopend, 4 tot 5 cm. De bloem heeft 2 lippen met een nauwe buis van minstens 2 cm. De bovenlip en de onderlip krommen zich tijdens de bloei wat achterover. De bloemen hebben lange helmknoppen, die scharnierend bevestigd zijn aan de helmdraden die duidelijk uit de kroon steken.

Bekende variëteiten van de Kamperfoelie:

Lonicera periclymenum ‘Belgica' met bladeren die iets dikker zijn dan die van de gewone Lonicera periclymenum. En met kroonbladen die bijzonder violet-purper zijn gekleurd, als de bloemen in nog knop staan.

  • Lonicera periclymenum ‘Serotina' is de andere meer bekende variëteit met bladeren die juist dunner zijn. Hiervan zijn de bloemen in knop donkerviolet gekleurd.
  • Een bijzonder winterharde Kamperfoelie is wel de Lonicera heckrotti. Hieruit is de ‘Goldflame' voortgekomen, die in 1960 uit Amerika in Europa werd geïmporteerd en hier zeer populair werd.

Kamperfoelie geeft ook zijn naam aan de familie waartoe hij behoort; de familie van de kamperfoelieachtigen (Caprifoliaceae). Over de oorsprong van de naam Lonicera bestaat onzekerheid. Vaak wordt aangenomen dat Linnaeus, die de naam gaf, dat deed om Johann Lonitzer te eren, een Duitse arts en natuurhistoricus (1499-1569). Maar het is ook mogelijk dat hij de Lonicera vernoemde naar Adam Lonicer, een arts en natuurkenner uit die tijd. Tevens de schrijver van o.a. ‘Naturalis Historae Opus Novum'.

Voor de medici onder ons is het misschien interessant dat de Kamperfoelie in de tijd van de Romeinen werd gebruikt bij borstkwalen en urineweginfecties.