Wat is er mooier dan genieten van je zelfgekweekte groente en fruit! Goed nieuws: dat is veel makkelijker dan je denkt. Bij een moestuin wordt vaak gedacht aan een glazen kast in de tuin, maar dat hoeft helemaal niet! Een moestuin kan namelijk op veel meer plekken dan je denkt. In een moestuinbak op het terras, in een pot op jouw balkon of zelfs binnen. Alles is mogelijk.
Voor alle beginnende moestuinierders hebben we een stappenplan voor groentjes gemaakt. Hiermee creëer je binnen een handomdraai (en oké, ook een klein beetje geduld) je eigen moestuin.
Het ideale moment om met jouw (eerste) moestuin te starten is in het voorjaar. Het zonnetje begint buiten weer te schijnen en daar houden jouw groenten, fruit en kruiden van. Planten in het voorjaar geeft al oogst in de zomer.
Stap 1. Bepaal de plek van jouw moestuin
Kies eerst de plek van de moestuin voordat je spullen aangeschaft. Aan de hand van de plek van jouw moestuin kun je namelijk makkelijker keuzes maken. Wil je klein beginnen? Start dan bijvoorbeeld met een kruidenplant in huis. Ga je gelijk voor het echte werk? Maak dan de keuze of je een gedeelte van je tuin wilt veranderen in een groente- en fruitparadijs of dat je bijvoorbeeld wilt beginnen met een kweekbak op het balkon. Aan de hand van de plaats en de oppervlakte van jouw moestuin, kies je makkelijker wat je wilt gaan kweken.
Ook belangrijk om in je achterhoofd te houden: veel groentes en fruit houden wel van een zonnetje. Een moestuin op het zuiden zal het daarom altijd het beste doen. Maar dit betekent niet dat het anders onmogelijk is om van jouw moestuin een succes te maken. Heb je geen zonnig balkon of tuin? Er zijn ook groenten die prima kunnen groeien in de halfschaduw, zoals wortels, biet, sla of spinazie.
Stap 2. Kies wat je gaat kweken
Nu je weet hoe je jouw moestuin wilt gaan inrichten, kun je kiezen welke groentes, fruit en kruiden je gaat kweken. Natuurlijk kies je voor jouw favorieten, maar houd ook rekening met de volgende punten:
- de ruimte die de planten innemen
- of de plant geschikt is voor volle grond of alleen goed groeit in potten en bakken
- het zaaiseizoen (download hier onze zaaikalender)
- het oogstseizoen
Maak het jezelf niet te moeilijk: start met makkelijke groenten
Ben je nog een groentje op het gebied van moestuinieren? Start dan makkelijk. Sla, radijs, wortel, spinazie en aardappels zijn makkelijk te kweken. Er kan bijna niets misgaan. Zelfs niet bij het groenste groentje.
Stap 3. Haal de juiste tools in huis
Wanneer jouw plan voor de moestuin helemaal is uitgewerkt, is het tijd om alle tools in huis te halen. Wat heb je allemaal nodig?
- Kies je om eerst voor te zaaien dan heb je hier kweekpotjes voor nodig (zie stap 4).
- Een kweekbak voor als je met een kleinere moestuin wilt beginnen.
- Potgrond is erg belangrijk voor de gezondheid van de planten en het succes van jouw moestuin. Wij raden speciale moestuinpotgrond aan. Dit bevat tot 100 dagen aan voeding en stimuleert de groei van de planten.
- De zaden zijn natuurlijk het belangrijkste op je lijstje. Haal jouw favoriete groente-, fruit- en kruidenzaden in huis.
- Een tuintunnel is belangrijk voor moestuinplanten die niet goed tegen wind of koud weer kunnen. Wil jij jouw moestuin het hele jaar buiten laten? Dan is dit een must.
- Ook handig: een “klimrek” voor de klimmende groente- en fruitplanten, zoals bramen, frambozen of druiven.
- Een speciaal anti-insectengaas, zodat je nooit last hebt van ongedierte in jouw moestuin.
Stap 4. Voorzaaien
Sommige groentes en fruit moeten eerst binnen ‘opgroeien’ voordat ze naar buiten kunnen, zoals tomaten en paprika’s. Dit noemen we voorzaaien. De beste periode voor het voorzaaien is februari/maart, maar bekijk hier onze zaaikalender voor meer details. Hierbij heb je kweekpotjes nodig. Maak altijd een gaatje aan de onderkant van de potjes voor een goede waterhuishouding. Zet ze op een lichte en warme plek. Hier zullen de zaadjes ontkiemen en dan kunnen ze verplaatst worden naar de moestuinbak of de moestuin. Lees hier meer over de voorzaai.
Groen weetje
Onze nature potjes zijn biologisch afbreekbaar. Daardoor hoef je de groentes niet te verplanten, maar kunnen de wortels vrij door het potje heen groeien. Makkelijk als je uiteindelijk de groentes verplaatst naar buiten.
Stap 5. Begin met de moestuin
Aan de slag met de moestuin! Gelukkig kun je de meeste informatie voor het planten van de zaden vinden op de verpakking van de zaden. Kijk goed hoeveel ruimte er tussen de planten moet zitten en deel de kweekbak, pot of stuk tuin goed in. Zorg voordat je gaat zaaien dat de aarde goed losgemaakt en nat is. Maak daarna met je vinger een aantal kleine gaatjes (let op de afstand tussen deze gaatjes) en plaats de voorgezaaide plantjes in een gat. Wanneer je niet hebt voorgezaaid doe je een paar zaadjes in elk gat. Daarna hoef je alleen nog te wachten tot alles groeit. Wees geduldig! Het is een kwestie van tijd voordat je geniet van de oogst uit jouw moestuin.
Extra moestuintips
- Zaai niet te diep. Dat is helemaal niet nodig. Je kunt de volgende regel aanhouden: zaai ongeveer zo diep als het zaadje groot is. Voor een voorgekweekt plantje graaf je een gat dat iets dieper is dan de hoogte van het potje waar de plant eerst in stond.
- Vergeet daarna niet elk gewas te labelen. Zo vergeet je niet wat je aan het kweken bent. Dit lijkt een open deur, maar wordt vaak vergeten.
- Als er meerdere plantjes uit een oorspronkelijk gat groeien, knip dan de kleinste weg. Zo zitten de planten elkaar niet in de weg.
- Plant niet te veel van één gewas, maar kies voor veel verschillende soorten groenten en fruit. Maak bijvoorbeeld meerdere plantvakken in jouw moestuinbak of bloempot. Zo blijf je nooit met een overschot zitten die je moet weggeven of bewaren.
- Wil je toch meerdere vakken beplanten met hetzelfde gewas? Plant dan op verschillende momenten. Zo kun je bijvoorbeeld om de twee weken starten met het planten van een aantal kroppen sla, om langere tijd te kunnen genieten van verse salades.
- Als een moestuin vak leeg geoogst is, plant dan altijd zaadjes van een andere plantfamilie terug. Door telkens te wisselen met het gewas dat je plant, kun je ziektes, plagen en onkruid voorkomen.
Stap 6. De moestuin onderhouden
Terwijl je wacht totdat je kunt oogsten is het belangrijk dat je je moestuin goed onderhoudt.
De speciale moestuin potgrond die je hebt gebruikt bevat tot 100 dagen aan voeding Na deze periode, die altijd staat aangegeven op de verpakking, is het van belang om extra moestuinvoeding te geven. Wel biologisch natuurlijk.
Je kunt extra bescherming bieden tegen insecten door te werken met een afdekvlies over de moestuin heen. Ook kan een mulchlaag een beschermende werking hebben. Mulch verbetert namelijk de kwaliteit van de grond, houdt onkruid tegen en het houdt warmte en vocht vast. Een goede mulchlaag bestaat uit oude bladeren, plantaardig afval en aarde.
Het is belangrijk om constant de moestuin te checken op onkruid en dit voorzichtig te verwijderen. De wortels van jouw moestuinplanten kunnen verstrengeld raken in het onkruid. Kijk om de dag of er geen onkruid ontstaat. Over het algemeen is onkruid goed te voorkomen met de juiste verzorging en het planten van verschillende plantfamilies in de moestuinbak
Stap 7. Tijd om te oogsten!
Elke groente- of fruitsoort heeft zijn eigen plant- en oogstperiode. Ook de tijd die de zaadjes nodig hebben om te groeien verschilt. En het weer speelt natuurlijk ook een belangrijke rol. Bij warmer weer zullen de gewassen sneller groeien en eerder klaar zijn om geoogst te worden.
Bij veel soorten kun je gelukkig goed zien wanneer ze klaar zijn om geoogst te worden. Zo kun je bijvoorbeeld bietjes en radijsjes oogsten als hun kop boven de grond komt. Bij andere groentes kijk je naar de kleur en sterkte van het blad. Als het blad er stevig, vers en groen uit ziet is het vaak tijd om te oogsten. Groentes die boven de grond groeien, wil je niet te groot laten worden. Dan kunnen ze hun smaak verliezen. Oogst gelijk zodra je ziet dat de groentes groot genoeg zijn en goed van kleur uitzien.
