Plant uw kruiden en geniet het hele jaar door van verse smaken.

Geschreven door Gijs N uit Ridderkerk.

Waarom eigen kruiden planten?

De voordelen van verse kruiden in huis

Ik weet het zeker: er is niks zo fijn als het plukken van verse kruiden uit je eigen tuin of balkon. Het is niet alleen handig – je hoeft niet elke keer naar de winkel voor een bosje peterselie of munt – maar het geeft ook echt een voldaan gevoel. Je zorgt zelf voor je planten en bepaalt precies wat ze nodig hebben. Daarbij ruiken ze heerlijk en staan ze ook nog eens leuk in je keuken of buiten op tafel. En het grote voordeel? Je plukt alleen wat je nodig hebt. Dus geen verspilling meer!

Gezondheid en smaak: een perfecte combinatie

Er gaat niets boven de pure smaak van zelfgekweekte kruiden. Ze zijn zoveel voller van smaak dan het supermarkt alternatief! Maar het blijft niet enkel bij smaak. Kruiden bevatten veel vitamines, antioxidanten en andere gezonde stoffen. Zo maak ik mijn gerechten niet alleen lekkerder, maar ook gezonder. Vooral als ik weet dat mijn kruiden geen onnodige bestrijdingsmiddelen hebben gezien. Kortom: lekker én goed voor mij.

De juiste kruiden selecteren voor uw tuin of balkon

Populaire kruiden voor beginners

Ben je een beginner? Dan raad ik je aan om te beginnen met enkele gemakkelijk te verzorgen planten. Hieronder deel ik mijn favorieten, die het stuk voor stuk goed doen op een zonnig plekje – in de tuin, op het balkon of zelfs op de vensterbank.

Basilicum

Basilicum is onmisbaar in de keuken. Ideaal voor pesto of bovenop een Italiaanse pizza. Houd ervan om zijn blaadjes vlak voor het eten te plukken voor de meest intense smaak.

Peterselie

Peterselie is veelzijdig en krachtig in soepen, salades en sauzen. Zowel krulpeterselie als platte peterselie groeien makkelijk. Voor mij mag hij niet ontbreken in de kruidentuin.

Munt

Munt groeit snel en overvloedig. Een perfecte keuze voor verse muntthee, desserts of om water op smaak te brengen. Let op: munt kan woekeren, dus ik zet hem graag in een pot.

Rozemarijn

Rozemarijn houdt van zon en droge grond. Zijn harsige aroma past bij aardappelgerechten en gegrild vlees. Een grote favoriet vanwege zijn lange houdbaarheid buiten.

Thijm

Thijm doet het ook op arme gronden en vraagt weinig verzorging. De kruidige, sterke smaak past goed bij mediterraans koken en in stoofschotels.

Eenjarig vs meerjarig: welke keuze maken?

Sommige kruiden blijven elk jaar terugkomen. Denk aan rozemarijn, munt en thijm: meerjarige planten die de winter buiten overleven. Andere zoals basilicum en koriander zijn eenjarig en zul je elk jaar opnieuw moeten zaaien of planten. Mijn tip: kies een mooie mix! Zo heb je elk seizoen wat nieuws, en ieder jaar vaste smaakmakers.

Kruiden voor binnen en buiten

Niet elk kruid voelt zich buiten thuis. Sommige, zoals basilicum, gedijen vooral goed binnen op een lichte vensterbank wanneer het kouder wordt. Rozemarijn en thijm kunnen juist goed tegen wat wind en kou, dus die laat ik buiten staan. Kijk goed naar jouw ruimte om te bepalen welke kruiden het beste passen. En weet: met de juiste potten en bakken kweek je ze overal!

Stappenplan: kruiden planten voor het hele jaar door oogsten

De ideale locatie en bodem kiezen

Lichtbehoefte van kruiden

De meeste kruiden houden van zon. Zelf kies ik altijd voor een plek waar minstens zes uur zonlicht per dag is. Een balkon op het zuiden of een zonnig stukje in de tuin werkt perfect. Binnen op de vensterbank kunnen kruiden met minder zon toe, maar ze gedijen met voldoende licht gewoon beter.

Potgrond en drainage

Goede kruiden beginnen bij goede grond. Gebruik een luchtige, voedzame aarde. Zelf meng ik altijd wat zand door de potgrond, zodat water makkelijk kan weglopen. Zo krijgen de wortels lucht, en voorkom ik dat ze gaan rotten. Een gat in de pot en een laagje hydrokorrels is daarbij echt een aanrader voor sterke planten.

Kruiden zaaien of jonge plantjes kopen?

Kiezen tussen zelf zaaien of kant-en-klare plantjes kopen? Beide hebben hun charme. Als ik geduld heb en van de groei wil genieten, zaai ik het liefst zelf. Maar wil ik snel resultaat, bijvoorbeeld voor een feestje, dan kies ik voor jonge planten. Die bestel ik gemakkelijk bij Bakker.com en ze staan bij ontvangst direct fris en klaar in de keuken.

Tips voor het planten en verpotten van kruiden

In de volle grond planten

In de tuin plant ik kruiden op een losse, humusrijke plek. Maak de aarde goed los, verwijder stenen en spit wat compost door de bovenlaag. Houd rekening met de afstand tussen je planten; zo voorkom je dat ze elkaar verdringen.

Kruiden bewaren en gebruiken in de keuken

Verse kruiden drogen of invriezen

Heb je een te grote oogst? Dan droog ik kruiden door ze in bosjes ondersteboven op te hangen op een droge, donkere plek. Ook invriezen werkt prima: simpel de verse blaadjes fijnsnijden, in bakjes of ijsblokjesvormen doen, water toevoegen en invriezen. Zo geniet ik zelfs in de winter van zomerse smaken.

Dagelijks genieten: recepten en ideeën met verse kruiden

Kruidenboter maken

Mijn favoriet: zelfgemaakte kruidenboter. Gewoon een stukje roomboter op kamertemperatuur, fijngehakte peterselie, bieslook, beetje knoflook en wat zout erdoor. Inrollen, koelen en klaar – heerlijk op stokbrood of bij de BBQ.

Kruiden naar smaak toevoegen aan soepen en sauzen

Verse kruiden geven net die extra boost aan soepen en sauzen. Basilicum en peterselie voeg ik pas op het laatste moment toe voor een frisse smaak. Thijm en rozemarijn stoof ik langer mee zodat hun aroma’s goed vrijkomen.

Thee trekken van verse kruiden

Voor een gezonde dorstlesser zet ik thee van munttakken, citroenmelisse of een beetje rozemarijn. Giet er kokend water over, laat even trekken, eventueel wat honing erbij – en ontspannen maar!

Veelgemaakte fouten en handige tips

Kruiden in de winter: binnen verder kweken

Sommige kruiden, zoals basilicum, zijn gevoelig voor kou. Ik haal ze in het najaar naar binnen, op een lichte plek. Rozemarijn en thijm kunnen meestal buiten blijven, zolang het niet te streng vriest. Munt woekert binnen ook vrolijk door; zet hem op een koele, lichte vensterbank.

Fouten voorkomen bij het verzorgen van kruiden

De grootste fouten die ik zie: te veel water geven en te weinig licht. Let goed op de standplaats van je planten en geef pas water als de aarde licht opdroogt. Vergeet niet regelmatig te oogsten: zo blijft je plant groeien en verhout hij niet.

Inspiratie uit de moestuin: combinatietips met groenten en bloemen

Kruiden combineren met groenten en bloemen is een slimme truc uit de moestuin. Bieslook naast wortels houdt luizen op afstand. Munt en basilicum trekken bijen en vlinders. Zo help ik je tuin gezond en actief te houden. En zeg nou zelf: samen ziet het er direct vrolijk uit!